बिहार विरोध आन्दोलन २०२५: सडकदेखि सामाजिक सञ्जालसम्मको लडाइँ

बिहारमा सन् २०२५ को सेप्टेम्बरमा देखिएको विरोध आन्दोलनले राज्यको राजनीतिक र सामाजिक परिदृश्यमा ठूलो हलचल मच्चाएको छ। विशेष गरी, सत्तारुढ राष्ट्रिय जनतान्त्रिक गठबन्धन (NDA) ले सेप्टेम्बर ४ मा आयोजना गरेको बिहार बन्द र त्यसपछि विद्यार्थीहरूको आन्दोलनले बिहारको सडकदेखि सामाजिक सञ्जालसम्म तहल्का मच्चाएको छ। यो आन्दोलनले बिहार विधानसभा चुनाव २०२५ को पृष्ठभूमिमा नयाँ प्रश्नहरू खडा गरेको छ।

आन्दोलनको पृष्ठभूमि

सेप्टेम्बर ४, २०२५ मा NDA ले बिहार बन्दको आह्वान गर्‍यो, जसको कारण थियो— विपक्षी गठबन्धनको ‘मतदाता अधिकार यात्रा’ मा प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी र उनकी स्वर्गीय आमामाथि कथित अपमानजनक टिप्पणी। यो बन्द विशेष गरी BJP महिला मोर्चाले नेतृत्व गरेको थियो, जसमा गय, दानापुर र पटनामा सडक अवरुद्ध गरियो। तर, यो बन्दले जनताको समर्थन प्राप्त गर्न सकेन र बरु विवादमा पर्‍यो। सामाजिक सञ्जालमा #BiharBandh2025 ह्यासट्यागमार्फत जनताले आफ्नो असन्तुष्टि व्यक्त गरे।

मुख्य विवादहरू

यो आन्दोलन र बन्दले धेरै विवादहरू निम्त्यायो:

• सार्वजनिक असुविधा: बन्दको क्रममा स्कूल, अस्पताल र आपतकालीन सेवाहरूमा जानेहरूलाई अवरोध गरियो।
• हिंसात्मक घटनाहरू: जहानाबादमा एक महिला शिक्षिकालाई BJP कार्यकर्ताहरूले धकेलेर अपमान गरेको भिडियो भाइरल भयो।
• सामाजिक सञ्जालको दुरुपयोग: बन्दलाई समर्थन गर्न र विपक्षीलाई बदनाम गर्न AI-जनरेटेड सामग्रीको प्रयोग भएको आरोप।

विद्यार्थी आन्दोलन र BPSC विवाद

बिहार बन्दपछि, बिहार लोक सेवा आयोग (BPSC) को परीक्षा प्रक्रियामा कथित अनियमितताको विरोधमा लाखौं विद्यार्थी सडकमा उत्रिए। #BPSCProtest2025 ह्यासट्यागले सामाजिक सञ्जालमा ठूलो तहल्का मच्चायो। विद्यार्थीहरूले पारदर्शी र निष्पक्ष परीक्षा प्रणालीको माग गरेका छन्।

Lacspace को दृष्टिकोण

Lacspace का संस्थापक एलन कर्ण भन्छन्:

“यो आन्दोलनले बिहारको युवा र जनताको आक्रोशलाई देखाउँछ। तर, यसलाई सकारात्मक दिशामा लैजान स्वदेशी डिजिटल प्लेटफर्म र AI-संचालित समाधानहरूको आवश्यकता छ। हामीले BiharConnect जस्ता प्लेटफर्महरू बनाउनुपर्छ जसले पारदर्शिता र जवाफदेहीता सुनिश्चित गरोस्।”

निष्कर्ष

बिहारको यो विरोध आन्दोलन केवल राजनीतिक रणनीति होइन, यो जनताको असन्तुष्टि र परिवर्तनको चाहनाको प्रतीक हो। तर, यदि यस्ता आन्दोलनहरू असंगठित रह्यो भने, यसले अस्थिरता निम्त्याउन सक्छ। सरकार र नागरिक समाजले मिलेर यी मागहरूलाई सम्बोधन गर्नुपर्छ।

— लेख: Eallen Karna, Founder of Lacspace